1. Эсийн өсгөвөр гэж юу вэ?
Эсийн өсгөвөр гэдэг нь амьтан, ургамлаас эсийг зайлуулж, улмаар таатай хиймэл орчинд ургуулахыг хэлнэ.Өсгөвөрлөхөөс өмнө эсийг шууд эд эсээс авч ферментийн болон механик аргаар задлах эсвэл тогтсон эсийн шугам эсвэл эсийн шугамаас гаргаж авч болно.
2.Анхдагч соёл гэж юу вэ?
Анхдагч өсгөвөр гэдэг нь эсүүд эд эсээс салж, боломжтой бүх субстратыг эзлэх хүртэл (өөрөөр хэлбэл бэлчирт) зохих нөхцөлд үржсэний дараа өсгөвөрлөх үе шатыг хэлнэ.Энэ үе шатанд эсийг шинэ ургалтын орчинтой шинэ саванд шилжүүлэн дэд өсгөвөрлөх шаардлагатай бөгөөд ингэснээр цааш үргэлжлүүлэн ургахад илүү их орон зай бий болно.
2.1 Эсийн шугам
Эхний дэд соёлын дараа анхдагч өсгөвөрийг эсийн шугам эсвэл дэд клон гэж нэрлэдэг.Анхдагч өсгөвөрөөс гаргаж авсан эсийн шугамууд нь хязгаарлагдмал хугацаатай (өөрөөр хэлбэл тэдгээр нь хязгаарлагдмал; доороос харна уу) бөгөөд тэдгээрийг өнгөрөхөд хамгийн өндөр өсөлтийн хүчин чадалтай эсүүд давамгайлж, улмаар популяцид фенотипийг тэсвэрлэдэг тодорхой хэмжээний генотип үүсдэг.
2.2 Эсийн омог
Хэрэв эсийн шугамын дэд популяци нь клонжуулах эсвэл өөр аргаар өсгөвөрөөс эерэгээр сонгогдвол эсийн шугам нь эсийн омог болно.Эсийн омог ихэвчлэн эцэг эхийн шугам эхэлсний дараа нэмэлт генетик өөрчлөлтийг олж авдаг.
3.Хязгаарлагдмал ба тасралтгүй эсийн шугам
Хэвийн эсүүд үржих чадвараа алдахаасаа өмнө цөөн хэдэн удаа хуваагддаг.Энэ нь хөгшрөлт гэж нэрлэгддэг генетикийн хувьд тодорхойлогдсон үйл явдал юм;эдгээр эсийн шугамыг хязгаарлагдмал эсийн шугам гэж нэрлэдэг.Гэсэн хэдий ч зарим эсийн шугам нь хувирал гэж нэрлэгддэг процессоор үхэшгүй болдог бөгөөд энэ нь аяндаа эсвэл химийн бодис эсвэл вирусээр өдөөгдөж болно.Хязгаарлагдмал эсийн шугам нь хувиргаж, тодорхойгүй хугацаагаар хуваагдах чадвартай болоход энэ нь тасралтгүй эсийн шугам болдог.
4. Соёлын нөхцөл
Эсийн төрөл бүрийн өсгөвөрлөх нөхцөл нь маш өөр боловч эсийг өсгөвөрлөх хиймэл орчин нь үргэлж тохиромжтой савнаас бүрдэх бөгөөд үүнд дараахь зүйлс орно.
4.1 Шаардлагатай шим тэжээл (амин хүчил, нүүрс ус, витамин, эрдэс бодис) -аар хангадаг субстрат буюу өсгөвөрлөгч орчин
4.2 Өсөлтийн хүчин зүйлүүд
4.3 Гормонууд
4.4 Хий (O2, CO2)
4.5 Зохицуулалттай физик, химийн орчин (рН, осмосын даралт, температур)
Ихэнх эсүүд бэхэлгээнээс хамааралтай бөгөөд хатуу эсвэл хагас хатуу субстрат (наалддаг эсвэл нэг давхарга өсгөвөрлөлт) дээр өсгөвөрлөх ёстой, харин бусад эсүүд дунд (суспензийн өсгөвөр) хөвж ургаж болно.
5.Крио хадгалалт
Хэрэв дэд соёлд илүүдэл эс байгаа бол тэдгээрийг зохих хамгаалалтын бодисоор (DMSO эсвэл глицерин гэх мэт) эмчилж, шаардлагатай болтол -130 ° C-аас доош температурт (крио хадгалалт) хадгална.Дэд соёл, эсийн крио хадгалалтын талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл авахыг хүсвэл.
6. Өсгөвөрлөх эсийн морфологи
Өсгөвөрт байгаа эсийг хэлбэр, гадаад төрхөөр нь (өөрөөр хэлбэл морфологи) үндсэн гурван төрөлд хувааж болно.
6.1 Фибробласт эсүүд нь хоёр туйлт эсвэл олон туйлт, сунасан хэлбэртэй, субстраттай наалдсан ургадаг.
6.2 Эпителтэй төстэй эсүүд нь олон өнцөгт хэлбэртэй, илүү жигд хэмжээтэй, матрицад салангид хуудас хэлбэрээр бэхлэгдсэн байдаг.
6.3 Лимфобласт төст эсүүд нь бөмбөрцөг хэлбэртэй бөгөөд ихэвчлэн гадаргууд наалдалгүйгээр суспенз хэлбэрээр ургадаг.
7.Эсийн өсгөвөрийн хэрэглээ
Эсийн өсгөвөр нь эсийн болон молекулын биологийн шинжлэх ухаанд хэрэглэгддэг гол хэрэгслүүдийн нэг юм.Энэ нь эсийн хэвийн физиологи, биохими (бодисын солилцооны судалгаа, хөгшрөлт гэх мэт), эм, хорт нэгдлүүдийн эсэд үзүүлэх нөлөө, мутагенез, хорт хавдар үүсгэх нөлөөг судлах маш сайн загвар системийг бий болгодог.Энэ нь эмийн шинжилгээ, боловсруулалт, биологийн нэгдлүүдийг (вакцин, эмчилгээний уураг гэх мэт) томоохон хэмжээний үйлдвэрлэлд ашигладаг.Эдгээр хэрэглээний аль нэгэнд эсийн өсгөвөр ашиглахын гол давуу тал нь хувилсан эсийн багцыг ашиглан үр дүнгийн тууштай байдал, давтагдах чадвар юм.
Шуудангийн цаг: 2019 оны 6-р сарын 03-ны өдөр